Temel Web Verileri Optimizasyonu: Web Yöneticileri İçin Pratik Bir Rehber

Daha hızlı ve daha iyi performans gösteren bir web sitesi mi istiyorsunuz? Core Web Vitals'ı optimize ederek arama motoru sıralamalarınızı ve kullanıcı deneyiminizi iyileştirin.

Core Web Vitals Nedir ve Neden Önemlidir?

Core Web Vitals, Google tarafından belirlenen ve web sitenizin kullanıcı deneyiminin kalitesini ölçen bir dizi metriktir. Bu metrikler, yükleme performansı, etkileşim hızı ve görsel kararlılık gibi kullanıcıların bir web sitesiyle etkileşim kurarken en önemli buldukları unsurları değerlendirir.

Basitçe söylemek gerekirse, Core Web Vitals, sitenizin ne kadar hızlı yüklendiği, ne kadar hızlı yanıt verdiği ve içerik yüklenirken ne kadar "sarsıntılı" bir deneyim sunduğu ile ilgilidir. Bu metrikler, kullanıcıların sitenizde kalıp kalmayacağını veya hayal kırıklığına uğrayıp rakiplerinize gidip gitmeyeceğini belirlemede önemli bir rol oynar.

Peki, neden önemlidir? Çünkü Google, Core Web Vitals'ı sıralama faktörü olarak kullanır. Yani, iyi Core Web Vitals skorlarına sahip web siteleri, arama sonuçlarında daha üst sıralarda yer alma eğilimindedir. Bu da daha fazla organik trafik, daha fazla potansiyel müşteri ve nihayetinde daha fazla gelir anlamına gelir.

Ayrıca, iyi bir kullanıcı deneyimi sunmak, dönüşüm oranlarını artırır ve marka sadakati oluşturur. Kim yavaş ve sorunlu bir web sitesinde gezinmek ister ki? Hızlı ve sorunsuz bir deneyim sunarak, ziyaretçilerinizin sitenizde daha fazla zaman geçirmesini, daha fazla içerik tüketmesini ve istediğiniz eylemleri gerçekleştirmesini sağlayabilirsiniz.

Core Web Vitals şu üç temel metriği içerir:

• Largest Contentful Paint (LCP): Sayfanın ana içeriğinin ne kadar hızlı yüklendiğini ölçer.
• First Input Delay (FID): Kullanıcının sayfayla ilk etkileşime girdiğinde (örneğin bir butona tıkladığında) ne kadar hızlı yanıt aldığını ölçer.
• Cumulative Layout Shift (CLS): Sayfa yüklenirken beklenmedik görsel kaymaların ne kadar olduğunu ölçer. Örneğin, bir butona tıklamak üzereyken aniden yer değiştirmesi gibi.

Bu metrikleri anlamak ve optimize etmek, web sitenizin başarısı için kritik öneme sahiptir. Bir sonraki bölümde, bu metrikleri nasıl ölçeceğinizi ve iyileştireceğinizi ayrıntılı olarak ele alacağız.

LCP (Largest Contentful Paint) - En Büyük İçerikli Boya: Optimizasyon Teknikleri

LCP, sayfanızın yüklenme performansını kullanıcı deneyimi açısından değerlendiren önemli bir Core Web Vitals metriğidir. Kullanıcının gördüğü en büyük içerik elementinin (resim, video, metin bloğu vb.) ne kadar hızlı yüklendiğini ölçer. Yüksek bir LCP skoru, kullanıcının sayfanızın içeriğiyle daha hızlı etkileşime geçebileceği anlamına gelir. Düşük bir LCP ise, kullanıcının beklemek zorunda kalacağı ve potansiyel olarak siteden ayrılabileceği anlamına gelir. LCP'nizi optimize etmek, hem kullanıcı deneyimini hem de SEO performansınızı iyileştirmek için kritik öneme sahiptir.

LCP'nizi iyileştirmek için kullanabileceğiniz bazı etkili teknikler şunlardır:

• Sunucu Yanıt Süresini Optimize Edin: Yavaş bir sunucu, LCP'nizi olumsuz etkiler. Sunucu yanıt sürenizi iyileştirmek için caching mekanizmalarını kullanın, gereksiz kodları temizleyin ve CDN kullanmayı düşünün.
• Render Engelleyici Kaynakları Ortadan Kaldırın: CSS ve JavaScript dosyaları, sayfanın render edilmesini engelleyebilir. Bu dosyaları optimize edin, küçültün ve ertelenmiş yükleme (defer veya async) kullanın.
• Görüntüleri Optimize Edin: Büyük boyutlu resimler LCP'nizi önemli ölçüde etkiler. Resimlerinizi doğru formatta (WebP gibi) kaydedin, boyutlarını optimize edin ve lazy loading kullanın. Böylece sayfa yüklenirken yalnızca görünürdeki resimler indirilir.
• Öncelikli İçerikleri Önceden Yükleyin: etiketini kullanarak LCP elementinizi önceden yükleyebilirsiniz. Bu, tarayıcının bu elementi daha erken getirmesini ve LCP'nizi iyileştirmesini sağlar.
• Web Fontlarını Optimize Edin: Web fontları da LCP'yi etkileyebilir. Font dosyalarını optimize edin ve kullanarak font sağlayıcınıza önceden bağlanın.
• Client-Side Rendering'i Dikkatli Kullanın: Client-side rendering, LCP'yi olumsuz etkileyebilir. Eğer kullanıyorsanız, içeriği mümkün olduğunca hızlı bir şekilde render etmeye odaklanın ve hydration işlemini optimize edin.

Bu optimizasyon tekniklerini uygulayarak LCP skorunuzu iyileştirebilir ve kullanıcılarınıza daha hızlı ve daha keyifli bir web deneyimi sunabilirsiniz. Unutmayın, LCP, Core Web Vitals'ın önemli bir parçasıdır ve iyi bir SEO performansı için optimize edilmesi gerekir.

FID (First Input Delay) - İlk Giriş Gecikmesi: İnteraktifliği Artırma

FID, bir kullanıcının sayfanızla ilk etkileşim kurmaya çalıştığı andan (bir düğmeye tıklamak, bir bağlantıya dokunmak veya JavaScript kontrollü bir formu doldurmak gibi) tarayıcının bu etkileşime gerçekten yanıt verdiği ana kadar geçen süreyi ölçer. Düşük bir FID puanı, sayfanızın kullanıcı etkileşimlerine hızlı ve sorunsuz tepki verdiğini gösterirken, yüksek bir FID puanı ise kullanıcının gecikme yaşadığı, sayfanın "donmuş" gibi göründüğü ve kötü bir kullanıcı deneyimine yol açtığı anlamına gelir.

FID'yi optimize etmek, kullanıcılarınızın sitenizle ilk etkileşimlerinde olumlu bir izlenim bırakmaları için kritik öneme sahiptir. İlk izlenim her zaman önemlidir ve yavaş bir sayfa, kullanıcıların sitenizi hemen terk etmesine neden olabilir. Peki, FID'yi nasıl iyileştirebilirsiniz?

İşte FID'yi optimize etmek için bazı pratik ipuçları:

• JavaScript'i optimize edin: Büyük JavaScript dosyaları tarayıcının ana iş parçacığını bloke edebilir ve FID'yi artırabilir. JavaScript dosyalarınızı küçültün, sıkıştırın ve mümkün olduğunca erteleyin. Kod bölmelendirme (code splitting) gibi teknikler, büyük JavaScript dosyalarını daha küçük, yönetilebilir parçalara bölerek yüklenme sürelerini iyileştirebilir.
• Tarayıcı önbelleğini kullanın: Statik varlıkları önbelleğe almak, tarayıcının bu varlıkları tekrar tekrar indirmesini önler ve sayfanın daha hızlı yüklenmesini sağlar. Bu da dolaylı olarak FID'yi olumlu etkiler.
• Web Worker'larını kullanın: Uzun süren görevleri web worker'larına devrederek ana iş parçacığının bloke olmasını engelleyebilirsiniz. Bu, sayfanın kullanıcı etkileşimlerine daha hızlı yanıt vermesini sağlar.
• Third-Party scriptlerini erteleyin: Reklam scriptleri veya analitik araçları gibi üçüncü taraf scriptleri genellikle FID'yi olumsuz etkiler. Bu scriptleri asenkron olarak yükleyin veya mümkünse tamamen erteleyin.
• İstek sayısını azaltın: Her HTTP isteği, tarayıcının ek iş yapması anlamına gelir. Gereksiz istekleri ortadan kaldırarak sayfanın yüklenme süresini ve dolayısıyla FID'yi iyileştirebilirsiniz.

Bu ipuçlarını uygulayarak, FID puanınızı iyileştirebilir ve kullanıcılarınıza daha hızlı, daha interaktif bir web deneyimi sunabilirsiniz. Unutmayın, mutlu kullanıcılar, daha yüksek dönüşüm oranları ve daha başarılı bir web sitesi demektir.

CLS (Cumulative Layout Shift) - Kümülatif Yerleşim Kayması: Görsel Kararlılık

CLS, yani Kümülatif Yerleşim Kayması, kullanıcıların web sitenizle etkileşim kurarken yaşadıkları beklenmedik görsel kaymaları ölçer. Sayfa yüklenirken aniden kayan elementler, örneğin bir butona tıklamak üzereyken yer değiştirmesi, kullanıcı deneyimini olumsuz etkiler ve hatta yanlışlıkla istenmeyen tıklamalara yol açabilir. Düşük bir CLS puanı, daha akıcı ve keyifli bir kullanıcı deneyimi sunar.

Peki, bu kaymalara neler sebep olur? Genellikle asenkron olarak yüklenen resimler, reklamlar veya dinamik olarak eklenen içerikler CLS puanınızı olumsuz etkiler. Boyutları belirtilmemiş görseller veya video embed kodları, tarayıcı içeriğin boyutunu tahmin edemediği için, içerik yüklendiğinde diğer elementlerin yerini değiştirmesine neden olur. Benzer şekilde, yazı tipleri yüklenene kadar geçici olarak farklı bir yazı tipi kullanılması da metinlerin kaymasına ve CLS'nin artmasına yol açar.

CLS'yi iyileştirmek için aşağıdaki ipuçlarını uygulayabilirsiniz:

• Resim ve videolara boyut özelliklerini ekleyin: width ve height özniteliklerini kullanarak tarayıcının içeriğin yerini önceden ayırmasını sağlayın. Böylece diğer içerikler, görsel yüklendiğinde kaymaz.
• Reklamlar için ayrılmış alanlar oluşturun: Reklamların yerleşimini önceden belirleyerek, sayfanın geri kalanının etkilenmesini engelleyin. Reklamların boyutlarını da belirtmeyi unutmayın.
• Web fontlarını optimize edin: font-display: swap; CSS özelliğini kullanarak sayfanın yüklenmesini geciktirmeden yazı tiplerinin değiştirilmesini sağlayabilirsiniz. Bu, metin titremesini ve yerleşim kaymalarını önler.
• Dinamik içerik eklerken dikkatli olun: Yeni içerik eklerken mevcut içeriği aşağı doğru itmek yerine, yeni içerik için önceden boşluk ayırın veya animasyonlarla kullanıcı deneyimini yumuşatın.

CLS, Core Web Vitals'ın önemli bir parçasıdır ve kullanıcı deneyimini doğrudan etkiler. Yukarıdaki önerileri uygulayarak sitenizin CLS puanını iyileştirebilir ve ziyaretçilerinize daha akıcı bir deneyim sunabilirsiniz.

Core Web Vitals'ı Ölçme Araçları: Performansınızı Analiz Edin

Web sitenizin Core Web Vitals performansını düzenli olarak ölçmek, kullanıcı deneyimini iyileştirmek ve arama motoru sıralamalarında yükselmek için kritik öneme sahiptir. Neyse ki, bu ölçümleri almak ve analiz etmek için kullanabileceğiniz birçok ücretsiz ve etkili araç mevcut. Bu araçlar, sitenizin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemenize ve optimizasyon çalışmalarınızı doğru bir şekilde yönlendirmenize yardımcı olur.

İşte en popüler ve kullanışlı Core Web Vitals ölçüm araçlarından bazıları:

• Google PageSpeed Insights: Hem mobil hem de masaüstü deneyimleri için ayrıntılı Core Web Vitals verileri sunar. Sayfa hızını etkileyen faktörleri tespit eder ve iyileştirme önerileri sağlar. Ayrıca, kullanıcı deneyimini etkileyen diğer performans metriklerini de analiz eder.
• Google Search Console: "Core Web Vitals" raporu, sitenizin URL'lerini iyi, ihtiyaç duyulan iyileştirme ve kötü olarak sınıflandırır. Büyük veri kümeleri üzerinde çalışır ve gerçek kullanıcı verilerine dayanarak performansınızı gösterir. Problemli URL'leri tespit etmenize ve önceliklendirmenize yardımcı olur.
• Lighthouse: Google tarafından geliştirilen açık kaynaklı bir otomatik denetim aracıdır. Tarayıcı üzerinden veya komut satırı aracılığıyla çalıştırılabilir ve Core Web Vitals dahil olmak üzere performans, erişilebilirlik, SEO ve en iyi uygulamalar konusunda detaylı raporlar sunar.
• Chrome DevTools: Chrome tarayıcısının yerleşik geliştirici araçları, gerçek zamanlı performans analizleri yapmanıza olanak tanır. "Performance" sekmesi, sayfanın yükleme sürecini detaylı bir şekilde inceleyerek, darboğazları tespit etmenize yardımcı olur.
• WebPageTest: Farklı tarayıcılarda, konumlarda ve bağlantı hızlarında web sitenizin performansını test etmenizi sağlar. Ayrıntılı performans metrikleri, film şeridi görünümleri ve iyileştirme önerileri sunar.

Bu araçları kullanarak sitenizin Core Web Vitals performansını düzenli olarak izleyin ve iyileştirme fırsatlarını belirleyin. Unutmayın, kullanıcı deneyimi ne kadar iyi olursa, sitenizin arama motoru sıralamaları da o kadar iyi olur.

Farklı CMS Platformları üzerinden Core Web Vitals Optimizasyonu

Core Web Vitals optimizasyonu, kullandığınız içerik yönetim sistemine (CMS) bağlı olarak farklılık gösterebilir. Her platformun kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır ve optimizasyon stratejilerinizi buna göre ayarlamanız gerekir. İşte popüler CMS platformları için bazı özel ipuçları:

• WordPress: WordPress, geniş eklenti ve tema ekosistemi sayesinde Core Web Vitals optimizasyonu için birçok seçenek sunar. WP Rocket, Autoptimize ve LiteSpeed Cache gibi önbellek eklentileri, sayfalarınızın yükleme hızını önemli ölçüde artırabilir. Resim optimizasyonu için ShortPixel veya Smush gibi eklentiler kullanabilirsiniz. Ayrıca, hafif bir tema seçmek ve gereksiz eklentilerden kaçınmak da performansı artırır.
• Shopify: Shopify, e-ticaret siteleri için optimize edilmiştir ve genellikle iyi bir performans sunar. Ancak, tema seçimi ve uygulama kullanımı Core Web Vitals'ı etkileyebilir. Mümkün olduğunca az uygulama kullanmaya çalışın ve performans odaklı temalar tercih edin. Resim boyutlarını optimize etmek ve gereksiz JavaScript kodlarından kaçınmak da önemlidir.
• Wix: Wix, kullanıcı dostu bir arayüz sunar ancak performans konusunda bazen sınırlı olabilir. Wix'te Core Web Vitals'ı iyileştirmek için, optimize edilmiş resimler kullanın, gereksiz animasyonlardan ve efektlerden kaçının. Mobil uyumluluğu kontrol edin ve mümkünse özel kod kullanımını sınırlayın.
• Squarespace: Squarespace, görsel ağırlıklı siteler için popüler bir seçenektir. Bu nedenle, resim optimizasyonu Squarespace'te özellikle önemlidir. Yüksek kaliteli ancak düşük boyutlu resimler kullanın. Ayrıca, gömülü içerikleri dikkatli kullanın ve gereksiz kod bloklarını kaldırın.

Hangi CMS'i kullanırsanız kullanın, Google PageSpeed Insights ve Lighthouse gibi araçları kullanarak sitenizin performansını düzenli olarak kontrol etmelisiniz. Bu araçlar, iyileştirme alanlarını belirlemenize ve Core Web Vitals puanlarınızı artırmanıza yardımcı olur. Unutmayın, kullanıcı deneyimi her zaman öncelikli olmalıdır ve Core Web Vitals optimizasyonu, daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmanın önemli bir parçasıdır.

Sıkça Sorulan Sorular

Core Web Vitals optimizasyonu hakkında kafanızda bazı soruların olması çok doğal. İşte en sık karşılaştığımız sorular ve cevapları:

• Core Web Vitals neden önemli?
  Core Web Vitals, kullanıcı deneyimini ölçen önemli metriklerdir. İyi bir kullanıcı deneyimi, daha düşük hemen çıkma oranları, daha yüksek dönüşüm oranları ve genel olarak daha başarılı bir web sitesi anlamına gelir. Google da sıralama algoritmasında bu metrikleri kullandığından, iyi Core Web Vitals skorları SEO performansınızı doğrudan etkiler.
• Tüm Core Web Vitals metriklerini aynı anda optimize etmem gerekiyor mu?
  İdeal olan tüm metrikleri optimize etmek olsa da, önceliklendirme yapabilirsiniz. Örneğin, LCP skorunuz çok düşükse, öncelikle buna odaklanabilirsiniz. Zamanla tüm metrikleri iyileştirmeye çalışmak en doğru yaklaşım olacaktır.
• Core Web Vitals skorlarımı nasıl ölçebilirim?
  Google PageSpeed Insights, Google Search Console, ve Chrome DevTools gibi çeşitli araçlar kullanarak Core Web Vitals skorlarınızı ölçebilirsiniz. Bu araçlar, sitenizin performansıyla ilgili detaylı bilgiler ve iyileştirme önerileri sunar.
• Mobil ve masaüstü skorlarım farklı. Hangisi daha önemli?
  Google, mobil öncelikli indeksleme kullandığından, mobil skorlarınız genellikle daha önemlidir. Ancak, her iki platformdaki kullanıcı deneyimini de optimize etmek en iyisidir.
• Optimizasyon yaptıktan sonra skorlarım hemen güncellenir mi?
  Değişikliklerin yansıması ve skorların güncellenmesi biraz zaman alabilir. Google'ın verileri toplaması ve işleme koyması gerektiğini unutmayın. Sabırlı olun ve düzenli olarak skorlarınızı kontrol edin.
• Düşük Core Web Vitals skorları sitemi cezalandırır mı?
  Düşük skorlar doğrudan bir ceza değildir, ancak sıralamanızı olumsuz etkileyebilir. Kullanıcı deneyimi, Google'ın sıralama algoritmasının önemli bir parçasıdır ve Core Web Vitals bu deneyimi ölçmede kilit rol oynar. Bu nedenle, iyi skorlara sahip olmak rekabette öne geçmenize yardımcı olur.

Bu sorular ve cevaplar, Core Web Vitals optimizasyonuna başlamanıza yardımcı olacaktır. Unutmayın, sürekli öğrenme ve iyileştirme önemlidir. Başarılar!

Frequently Asked Questions

Core Web Vitals, Google sıralamalarını nasıl etkiler?

Core Web Vitals, kullanıcı deneyimine odaklanan önemli metriklerdir ve 2021 Haziran ayından itibaren Google'ın sıralama algoritmasının bir parçası olmuştur. Yani, iyi Core Web Vitals skorlarına sahip olmak, sitenizin Google arama sonuçlarında daha üst sıralarda yer almasına yardımcı olabilir. Başka bir deyişle, yavaş yüklenen, etkileşimi zor veya görsel olarak dengesiz bir site, Core Web Vitals nedeniyle sıralamalarda geride kalabilir. Ancak, Core Web Vitals tek sıralama faktörü değildir. Kaliteli içerik, backlinkler ve diğer SEO faktörleri de hala önemlidir. İyi Core Web Vitals, rekabetçi bir ortamda avantaj sağlamanıza yardımcı olan bir faktör olarak düşünülebilir.

Düşük Core Web Vitals puanlarını düzeltmek için ne yapabilirim?

Düşük Core Web Vitals puanlarını düzeltmek, odaklanmanız gereken metriğe bağlı olarak çeşitli optimizasyon stratejileri gerektirir. En yaygın sorunlar ve çözümleri şunlardır:

LCP (Largest Contentful Paint - En Büyük İçerikli Boyama) için:

• Yavaş sunucu yanıt sürelerini optimize edin.
• Render engelleyici JavaScript ve CSS'i en aza indirin.
• İstemci tarafı render'ını optimize edin.
• Resimleri optimize edin (doğru format, sıkıştırma, boyutlandırma).
• Önceden yüklenen fontları kullanın.

FID (First Input Delay - İlk Giriş Gecikmesi) için:

• Uzun görevleri parçalayın.
• Giriş gecikmesine neden olabilecek üçüncü taraf kodlarını optimize edin.
• Web Workers'ı kullanarak ana iş parçacığını serbest bırakın.
• Tarayıcı önbelleğini ve service worker'ları etkin bir şekilde kullanın.

CLS (Cumulative Layout Shift - Kümülatif Düzen Kayması) için:

• Resim ve video öğelerine her zaman boyut nitelikleri ekleyin.
• Reklamlar ve gömülü öğeler için boyut özniteliklerini belirtin.
• Dinamik olarak eklenen içeriğin neden olduğu düzen kaymalarından kaçının.
• Fontları optimize ederek görünmez metnin düzen kaymasına neden olmasını önleyin (FOIT/FOUT).

Bu optimizasyonları uyguladıktan sonra, Google PageSpeed Insights, Lighthouse veya Search Console gibi araçlarla Core Web Vitals puanlarınızı tekrar ölçün ve iyileştirmeleri takip edin. Unutmayın, sürekli optimizasyon ve test, iyi Core Web Vitals puanları elde etmek ve sürdürmek için önemlidir.

Mobil ve masaüstü Core Web Vitals puanları neden farklılık gösterir?

Mobil ve masaüstü Core Web Vitals puanları, farklı cihazların ve ağ koşullarının web sitenizle nasıl etkileşime girdiğinden dolayı farklılık gösterebilir. Mobil cihazlar genellikle masaüstü bilgisayarlardan daha yavaş işlemcilere, daha az belleğe ve daha değişken ağ bağlantılarına sahiptir. Bu faktörler, özellikle Largest Contentful Paint (LCP) ve First Input Delay (FID) gibi metrikleri etkileyebilir.

Ayrıca, web sitenizin mobil ve masaüstü sürümleri arasında tasarım ve içerik farklılıkları olabilir. Örneğin, mobil sürümde daha az içerik veya farklı resimler kullanılmış olabilir. Bu farklılıklar da Core Web Vitals puanlarını etkileyebilir. Google, mobil ve masaüstü deneyimlerini ayrı ayrı değerlendirir ve sıralama için öncelikle mobil performansı dikkate alır.

Optimizasyon çalışmalarından sonra Core Web Vitals puanlarım ne zaman güncellenir?

Core Web Vitals puanlarınız, Google tarafından düzenli olarak güncellenir. Bu güncelleme süreci genellikle 28 güne kadar sürebilir. Yaptığınız optimizasyonlar hemen yansımayabilir. Google, hem saha verilerini (gerçek kullanıcı deneyimi) hem de laboratuvar verilerini (test araçlarıyla elde edilen veriler) kullanarak puanlarınızı belirler. Bu nedenle, değişiklikleriniz kullanıcı deneyiminde hemen olumlu bir etki yaratsa bile, puanlarınızın güncellenmesi biraz zaman alabilir. Sabırlı olun ve düzenli olarak kontrol edin.

Sameh Fathy

Founder & CEO – Toolizo

At Toolizo, we build fast, free, and reliable web tools for everyday tasks—color and format converters, file utilities, and more—so creators and developers can get work done faster.